Hiện nay, với lối sống không lành mạnh và sự ô nhiễm môi trường thì tỉ lệ vô sinh hiếm muộn đang ngày càng gia tăng.Nó không chỉ là gánh nặng cho nhiều gia đình mà còn cho cả xã hội.
Vô sinh hiếm muộn có thể do nguyên nhân từ người phụ nữ hoặc có thể từ nam giới, thậm chí có thể do nguyên nhân từ cả 2 người. Bệnh tuy không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ tính mạng của người bệnh nhưng nó ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý, chất lượng cuộc sống cũng như hạnh phúc của nhiều gia đình.
Chính vì vậy, vấn đề vô sinh hiếm muộn đang được rất nhiều người trên nhiều quốc gia quan tâm. Đây là một vấn đề rộng nên trong bài viết này chúng tôi chỉ đề cập đến vô sinh hiếm muộn nguyên nhân từ nam giới. Nếu các bạn quan tâm thì hãy cùng chúng tôi tiếp tục theo dõi bài viết.
Phụ lục
Vô sinh là gì?
Vô sinh là tình trạng người vợ không thể mang thai sau một năm chung sống và quan hệ bình thường trung bình khoảng 2-3 lân/tuần mà không sử dụng bất kì biện pháp tránh thai nào. Vô sinh có thể do nguyên nhân từ người vợ hoặc do người chồng và thậm chí là cả hai.
Vô sinh nam?
Vô sinh nam là tình trạng vô sinh hiếm muộn của các cặp vợ chồng mà nguyên nhân bắt nguồn từ người chồng. Trước đây, khi các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn thì người ta thường cho rằng nguyên nhân do người phụ nữ. Nhưng hiện nay với sự phát triển của y học thì người ta thấy rằng tỉ lệ vô sinh hiếm muộn nguyên nhân do nam giới tương đương với nữ giới.
Để chẩn đoán vô sinh hiếm muộn do nam giới thì hiện nay xét nghiệm tinh dịch đồ rất có giá trị trong việc đánh giá khả năng sinh sản của phái mạnh. Ngoài ra có thể có một số xét nghiệm đi kèm tuỳ theo nguyên nhân gây ra tình trạng giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
Phân loại vô sinh nam.
Vô sinh nam được chia làm 2 loại bao gồm vô sinh nam nguyên phát và vô sinh nam thứ phát:
- Vô sinh nam nguyên phát: Đây là tình trạng mà vợ chồng chưa từng có con bao giờ mặc dù quan hệ thường xuyên và không dùng bất cứ biện pháp tránh thai nào mà nguyên nhân chính là do nam giới.
- Vô sinh nam thứ phát: Đây là tình trạng các cặp vợ chồng đã từng có con hoặc đã mang thai nhưng nạo phá thai, sẩy thai, thai lưu và mong muốn có con lại mặc dù quan hệ đều đặn mà không dùng bất cứ biện pháp nào mà vẫn không mang thai được. Nguyên nhân của tình trạng này được xác định là do nam giới.
Nguyên nhân vô sinh nam là gì?
Vô sinh nam thường gây ra bởi rất nhiều nguyên nhân. Dưới đây là một số nguyên nhân ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới thường gặp:
- Lượng tinh dịch ít: Bình thường ở nam giới khoẻ mạnh, thể tích tinh dịch trong mỗi lần xuất tinh khoảng 2 – 5 ml tinh dịch. Lượng tinh dịch ít được xác định khi mỗi lần xuất tinh của nam giới dưới 1,5ml. Khi lượng tinh dịch giảm thì tỉ lệ thụ thai thành công sẽ thấp. Do đó, làm tăng tỉ lệ vô sinh hiếm muộn cho nhiều cặp vợ chồng.
- Lượng tinh trùng giảm: Ở một nam giới khoẻ mạnh bình thường thì trong 1ml tinh dịch luôn có số lượng trên 15 triệu tinh trùng. Do đó, lượng tinh dịch được xác định là giảm khi có dưới 15 triệu tinh trùng trong 1ml tinh dịch. Lượng tinh trùng là một yếu tố quan trọng quyết định khả năng sinh sản ở nam giới. Vì vậy, khi số lượng tinh trùng ít thì nguy cơ vô sinh hiếm muộn sẽ cao.
- Chất lượng tinh trùng giảm: Chất lượng tinh trùng ở nam giới khoẻ mạnh đảm bảo những yếu tố sau: tinh trùng di động trên 40% và trên 32 % tinh trùng di động tiến về phía trước, không dưới 4% tinh trùng có hình thái bình thường, tỉ lệ tinh trùng sống phải từ 58% trở lên. Nếu tinh trùng nam giới không đảm bảo được tất cả điều kiện trên đây thì được xác định là chất lượng tinh trùng kém. Khi chất lượng tinh trùng kém ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ sinh sản của phái mạnh.
- Lượng testosterone thấp: Testosterone là hormone sinh dục nam có vai trò chính quyết định sức khoẻ sinh lý và chức năng sinh sản của phái mạnh. Khi lượng hormone này thấp trong máu đồng nghĩa với việc nam giới sinh lý yếu và nguy cơ vô sinh hiếm muộn cao.
- Rối loạn xuất tinh: Một số rối loạn trong quá trình xuất tinh như xuất tinh sớm, xuất tinh ngược,…cũng là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản của nam giới.
- Bệnh lý tại tinh hoàn: Tinh hoàn là nơi trực tiếp tạo ra tinh trùng và là môi trường để tinh trùng phát triển. Vì vậy, khi tinh hoàn bất thường hoặc mắc bệnh lý như viêm tinh hoàn, viêm mào tinh, tinh hoàn ẩn đều ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng. Vì vậy, khi có bất thường tại tinh hoàn sẽ giảm khả năng sinh sản của phái mạnh.
- Một số bệnh lý khác tại cơ quan sinh dục: viêm bao quy đầu, phì đại tiền liệt tuyến, viêm tiền liệt tuyến, ung thư tiền liệt tuyến,…cũng gây ra sự suy giảm khả năng sinh sản phái mạnh.
- Yếu sinh lý: giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, liệt dương, quá trình quan hệ tình dục ngắn,…là một trong những nguyên nhân thường gặp dẫn đến vô sinh hiếm muộn của nhiều nam giới.
- Lạm dụng rượu bia: Lạm dụng rượu bia khiến sức khoẻ người sử dụng suy giảm nhiều do rượu bia tác động trực tiếp đến nhiều cơ quan. Trong đó nó ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của tinh trùng khiến cho chất lượng và số lượng tinh trùng suy giảm. Điều này làm tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn cho người sử dụng.
- Quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ tình dục an toàn là để bảo vệ sức khoẻ cho chính bản thân mình và bạn tình của mình. Không quan hệ tình dục bừa bãi. Sử dụng bao cao su khi quan hệ để phòng tránh những bệnh lây qua đường tình dục như lậu, giang mai, HIV; HCV;HBV. Không quan hệ tình dục thô bạo tránh làm chấn thương cơ quan sinh dục của nam giới và người bạn tình của họ.
- Hút thuốc lá: Trong thuốc lá có rất nhiều chất độc ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng tinh trùng, khiến tinh trùng dị dạng, tinh trùng yếu, tinh trùng chết, đồng thời làm giảm số lượng tinh trùng. Thậm chí còn khiến cho tinh hoàn nam giới teo lại. Vì vậy, nam giới hút thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn cho người sử dụng.
- Do yếu tố tâm lý: Tâm lý cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phái mạnh. Khi tâm lý nam giới thường xuyên căng thẳng, stress cũng khiến cho nội tiết tố nam suy giảm, giảm ham muốn tình dục của phái mạnh.
- Tinh hoàn tiếp xúc trong môi trường nhiệt độ cao: Sử hình thành và phát triển của tinh trùng phù hợp trong môi trường nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cơ thể. Vì vậy, khi để tinh hoàn tiếp xúc với môi trường nhiệt độ cao như ngồi trên vật có nhiệt độ cao hoặc mặc quần quá chất đều ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh và phát triển của tinh trùng.
- Do môi trường ô nhiễm hoặc có nhiều chất độc: Làm việc và sinh sống trong môi trường ô nhiễm hoặc có nhiều chất phóng xạ và hoá chất làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và khả năng sinh sản của con người.
- Nam giới mắc bệnh lý ung thư đang điều trị bằng hoá chất và xạ trị.
- Béo phì : Thừa cân béo phì khiến cho nội tiết tố ở nam giới bị rối loạn khiến cho khả năng sinh sản của nam giới bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Các phương pháp phòng ngừa vô sinh ở nam giới như thế nào?
Cải thiện sức khoẻ sinh sản ở nam giới là vấn đề đang được đông đảo phái mạnh quan tâm. Hiểu được những nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô sinh nam thì các chuyên gia đã đưa ra các phương pháp nhằm cải thiện sức khoẻ sinh sản của nam giới một cách hiệu quả. Dưới đây là một số phương pháp phòng ngừa tình trạng vô sinh hiếm muộn ở nam giới.
- Luyện tập thể dục thể thao đều đặn để nâng cao sức khoẻ là điều rất cần thiếu đối với nam giới.
- Xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học: Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả và hạn chế ăn những đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn liền.
- Duy trì cân nặng ở mức vừa phải, giảm cân với những người thừa cân, béo phì.
- Không sử dụng thuốc lá và các chất kích thích như ma tuý, heroin, morphin,…
- Hạn chế sử dụng bia rượu.
- Luôn giữ cho tinh thần thoải mái, tránh tình trạng căng thẳng, stress.
- Sắp xếp công việc hợp lý để có thời gian nghỉ ngơi đầy đủ, tránh tình trạng thức khuya sau 11 giờ đêm.
- Khám sức khoẻ định kì đầy đủ để phát hiện và điều trị những bệnh lý kịp thời để mang lại hiệu quả cao cho điều trị.
Bên cạnh đó, việc điều trị triệt để căn nguyên là điều rất cần thiết để cải thiện tình trạng vô sinh hiếm muộn cho nam giới.